آشنایی با وب فرم ها در ASP.NET

ASP.NET فریم ورک قدرتمند مایکروسافت برای ایجاد وب اپلیکیشن های تجاری و بزرگ است. این فریم ورک با پشتیبانی مایکروسافت و داشتن یک محیط قدرتمند و سریع توسعه به نام Visual Studio به یکی از محبوب ترین و قدرتمند ترین ابزارهای توسعه وب تبدیل شده است. در این نوشته قصد داریم مروری بر یکی از ویژگی های اساسی ASP.NET به نام Web Forms بپردازیم.
Web Forms پایه و اساس ASP.NET است. وب فرم ها قلب و روح ASP.NET هستند. وب فرم ها رابط کاربری وب اپلیکیشن شما را شکل می دهند و راه حلی مناسب برای توسعه ی آن به شما ارائه می کنند. وب فرم ها شبیه به ویندوز فرم ها دارای مشخصات، متدها و رویدادهای کنترل های داخلشان هستند. اجزای رابط کاربری داخل وب فرم ها بر اساس درخواستی که به آن ها فرستاده می شود، به زبان نشانه گذاری مناسب (مثل HTML) رندر می شوند.
وب فرم ها شامل دو قسمت هستند : قسمت بصری (فایل aspx)، و Code Behind که هر کدام در کلاس های جداگانه ای قرار می گیرند. فایل aspx کدهای مربوط به طراحی وب فرم ها را شامل می شود و Code Behind شامل کدهای منطق برنامه و رویدادهای مربوط به کنترل های سمت سرور است. Code Behind می تواند به زبان ویژوال بیسیک یا سی شارپ نوشته شود.

از مزایای استفاده از وب فرم ها می توان به نکات زیر اشاره نمود :
• جداسازی منطق برنامه از کدهای HTML
• استفاده از مدل برنامه نویسی مبتنی بر رویدادها
• کد کامپایل شده و پشتیبانی از چند زبان برنامه نویسی
• مجموعه ای از کنترل های سمت سرور که قادر به شناسایی مرورگر کاربر هستند و بر اساس آن کد زبان نشانه گذاری (مثل HTML یا WML) را تولید می کنند.
• به شما اجازه می دهند تا کنترل های جدید با قابلیت های جدید به آن اضافه کنید.
• کد کمتری برای کارهای مختلف همچون بایند کردن داده های بانک اطلاعاتی به کنترل ها خواهید نوشت.
• زمان توسعه را به حداقل می رساند و بهره وری را افزایش می دهد.
شاید فکر کنید وب فرم ها فقط قالب هایی هستند که کنترل های دیگر روی آن ها قرار می گیرند؛ اما در حقیقت وب فرم ها کارایی های بیشتری دارند. به صورت معمول شما کنترل های محتلف را برای ایجاد رابط کاربری روی وب فرم ها قرار می دهید. هر کدام از این کنترل ها دارای خصوصیات، متدها و رویدادهای مربوط به خودشان هستند. کنترل هایی که رابط کاربری وب اپلیکیشن شما را می سازند به دو دسته کنترل های HTML و کنترل های وب فرم تقسیم می شوند.
کنترل های HTML همانطور که از نامشان پیداست شامل همین کنترل های معمول HTML مانند Button, Text Field, Text Area, Dropdown هستند. اگر تا به حال از نرم افزارهای ویرایشگر HTML برای طراحی رابط کاربری وب استفاده کرده باشید، کاملاً با این کنترل ها آشنایی دارید. شما می توانید از کنترل های استاندارد HTML در وب فرم ها استفاده کنید. کنترل های HTML که در ویژوال استادیو یافت می شوند همان هایی هستند که در Front Page هم پیدا می شدند. این کنترل ها نیازی به پردازش تحت سرور ندارند و به سادگی توسط مرورگر رندر می شوند. هر چند شما می توانید با اضافه کردن runat=”server” به مشخصات هر یک از کنترل های HTML کاری کنید تا به رویدادهای تحت سرور هم پاسخ گوید.
کنترل های وب فرم روی سرور ساخته می شوند و پس از اینکه وظیفه ای که برایشان مشخص شده را به انجام رساندند، کد HTML متناظر را تولید کرده و به خروجی می فرستند. این کنترل ها برخلاف کنترل های استاندارد HTML، هوشمند هستند؛ یعنی قادر به تشخیص مرورگر کاربر و فرستادن کد زبان نشانه گذاری مناسب هستند. به طور مثال اگر مروگر کاربر فایرفاکس باشد، کد HTML مناسب با آن را تولید می کنند و اگر کاربر بوسیله یک گوشی هوشمند درخواستی فرستاده باشد، کد WML را به خروجی می فرستند. تمام کنترل های وب فرم از یک کلاس عمومی با نام System.Web.UI.WebControls مشتق می شوند. این کلاس پایه مجموعه ای از مشخصات عمومی را برای کنترل های وب فرم پیاده سازی می کند.
وب فرم ها چگونه کار می کنند؟
مانند ویندوز فرم ها، رویدادهایی به صورت پشت سر هم و یا بر اساس درخواست کاربر در وب فرم ها اتفاق می افتند. رویدادهایی مانند Load, Draw (Render) و Unload برای وب فرم ها اتفاق می افتد. در زمان این اتفاقات ممکن است روال های مختلفی صدا زده شوند یا اشیای مختلفی ایجاد شوند. در ابتدا رویداد Init مقداردهی های اولیه صفحه وب را بر اساس تگ های به کار رفته در فایل aspx انجام می دهد. بعد از این، رویداد Load برای صفحه اتفاق می افتد. رویداد Load جایی است که شما می توانید چک کنید که آیا صفحه برای اولین بار توسط کاربر بارگذاری شده یا توسط کلیک روی یک دکمه، صفحه وب به سرور وصل شده و به اصطلاح به خودش Post Back کرده است. در رویداد Load می توانید کاری کنید که برخی اعمال فقط برای اولین بارگزاری صفحه وب انجام شوند؛ مثل بایند کردن داده های دیتابیس به کنترل ها. سپس اگر صفحه Post Back شود، رویدادهای کنترل های روی وب فرم ها اتفاق می افتند. مثلاً هنگامی که روی یک دکمه کلیک می شود، صفحه وب اطلاعاتی را به سرور می فرستد و دوباره به صفحه بر می گردد. در این صورت رویداد کلیک برای دکمه فوق اتفاق افتاده و کدی که شما برای آن نوشته اید اجرا شده است.
االبته قبل از Dispose شدن صفحه وب، رویداد Page_Unload هم اتفاق می افتد. به این علت که صفحه از قبل رندر شده و رویدادهای مورد نیاز کاربر اتفاق افتاده اند، این رویداد بیشتر به منظور عملیات لاگینگ استفاده می شود. پس از این رویداد صفحه وب از حافظه سرور حذف می شود.